5 najpoznatijih portreta obeležili su istoriju slikarstva.
Od davnina čovek je nastojao da ovekoveči svoj lik tako da možemo slobodno da kažemo da istorija portretisanja počinje sa nastankom čovečanstva.
Iako brojna arheološka nalazišta potvrđuju da je još u drevnom Egiptu slikanje portreta bilo veoma popularno, u staroj Grčkoj razvijen je savršeni prikaz ljudskog lica, dok su Rimljani zaslužni za realističnost cele figure.
Portretisanje dostiže vrhunac tek u doba renesanse kada pod uticajem humanizma i povratka klasičnih vrednosti nastaju i najpoznatiji portreti.
Mona Liza
Sigurni smo da će gotovo svako prilikom nabrajanja 5 najpoznatijih portreta prvo navesti Mona Lizu.
Čuveno ulje na platnu italijanskog umetnika Leonarda da Vinčija nastalo je početkom 16. veka i do današanjih dana predmet je brojnih rasparava. Počev od identiteta, preko zagonetnog osmeha, pa do skrivenih znakova u očima – ono intrigira javnost svojom pojavom. Istovremeno inspiriše brojne umetnike koji kopiraju njen stil, odnosno Leonardovu sfumato tehniku.
Iako se danas sa sigurnošću tvrdi da portret pripada Lizi de Gerardini, firentinskoj domaćici, tajna osmeha još uvek nije otkrivena. Nije otkriveno ni zašto Leonardno nikada nije završio ovo delo i nije želeo da ga preda naručiocu, Lizinom suprugu, već je sa njim u naručju umro.
Đakonda, kako se još naziva, nije samo najpopularniji, već i najposećeniji portret. Drži i Ginisov rekord za najvišu procenu osiguranja.
Nažalost, Mona Liza je tokom vekova bila meta kritika, pa i napada. Prvi put je na nju bačena kiselina koja je oštetila donji deo slike. Drugi put je bačen kamen koji je razbio zaštitno staklo i ostavio traga na levom laktu, a zatim je preživela šolju sa kafom. Zbog toga se danas čuva u Luvru u staklenom delu posebne prostorije.
Devojka sa bisernom minđušom
U početku nazvana “Devojka sa turbanom” slika Johanesa Vermera nosi titulu glavnog portreta zapadne umetnosti, te ne čudi što je često nazivaju “Mona Lizom sa severa”.
Portret predstavlja jednu od ćerki holandskog umetnika nastao 1665. godine u tzv. troni tehnici. Zahvaljujući ovom stilu slikanja, kojim se individualne karakteristike modela zamenjuju naglašenim emocijama, umetnik je naglasio nežne crte na licu mlade žene, dok sjaj biserne minđuša u odnosu na tamnu pozadinu simbolizuje njenu čednost.
Dugo je smatrano da je Vermer idealizovao lice, te nije naslikao trepavice. Prošle godine, pri detaljnoj analizi, holandski istraživači bili su iznenađeni otkrićem nežnih trepavica, nevidljivih golim okom.
Portret Arnolfinijevih nalazi se među 5 najpoznatijih portreta
Postoje brojne umetničke slike sa skrivenim porukama, a među 5 najpoznatijih portreta se izdvaja Portret Arnolfinijevih. Delo flamanskog slikara Jana van Ajka nastalo 1434. godine prikazuje Đovanija Arnolfinija i njegovu suprugu Đovanu.
Simbol plodnosti prikazan je statuom svete Margarete, zaštitnice porođaja, voćem pored prozora i rukom žene koja je položena na stomak. Vernost i iskren odnos supružnika predstavlja pas koji leži između njihovih nogu, dok nagoveštaj smrti mlade dame donosi luster sa izgorelim svećama samo na strani gde ona stoji.
Najinteresantniji detalj, po mišljenju kritičara, jeste odraz dva lika u ogledalu koji ulaze u sobu. Za jednog od njih se tvrdi da je sam slikar. Ovu činjenicu dodatno podstiče natpis na zidu koji u prevodu znači: “Jan van Ajk je bio ovde”.
Vertumnus
Na prelazu iz renesanse u barok razvijen je pravac manirizam koji karakteriše alegorija i enigmatičnost sa naznakama osobenosti. Jedan od predstavnika je Đuzepe Arčimboldo.
Italijanski slikar je poznat, pre svega, po svom jedinstvenom, maštovitom prikazu portreta. Upravo takav je Vertumnus. Polazeći od antičkih mitova umetnik je predstavio nemačkog cara Rudolfa II, kao rimskog boga vegetacije i transformacije. Odatle je slika dobila naziv.
Veštim kombinovanjem voća i povrća u liku vladara Arčimboldo je prikazao mir, prosperitet i harmoniju njegove vladavine.
Naizgled haotičan, umetnikov pristup je, zapravo, beskrajno precizan. Počev od zelenog pasulja za obrve, preko crvenog voća za usne, pa do jabuke za obraze i kruške za nos – složićete se da je reč o genijalnom delu koje nas ne ostavlja ravnodušnim.
Portret Adele Bloh Bauer – 5 najpoznatijih portreta
Na listi 5 najpoznatijih portreta nalazi se i delo novijeg datuma. Reč je o Portretu Adele Bloh Bauer Gustava Klimta nastalo 1907. godine, koje mnogi opisuju “otelovljenjem ženstvenosti”.
Kao deo “zlatnog stila”, slika je izrađena složenom tehnikom u kojoj su korišćene uljane boje i zlatni i srebrni listići za dekorativne motive u bareljefu na podlogu đeso, koja se tradicionalno upotrebljava pri izradi ikona. Inspirisan mozaicima Bazilike svetog Vitalija u Raveni, umetnik je u svoje delo uneo obilje vizantijskih elemenata.
Portret su 1941. godine ukrali nacisti, te je porodica godima vodila borbu za vlasništvo, da bi na kraju bila prodata njujorškoj “Noje” galeriji za 135 miliona dolara, čime je postala i najskuplja slika na svetu.
Portrete najpoznatijih domaćih i stranih slikara možete pronaći u galeriji Draco. Jedna od najstarijih galerija u Srbiji poseduje bogatu ponudu umetničkih dela. Ovim je postala poznata ne samo među kolekcionarima, već i ljubiteljima umetnosti kod nas i u regionu.
