Postoji bezbroj teorija i priča o nastanku kremacije. Priča ima mnogo i zaista je fascinantno videti razne promene koje su se dogodile u oblasti kremacije uporedo sa promenom verovanja kod ljudi.
Neki veruju da je nalaz Mungo dame, ostataka delimično kremiranog tela pronađenog na jezeru Mungo u Australiji, bio prvi dokaz o pojavi kremacije i stoga proglašavaju da ona datira najmanje 20.000 godina unazad.
Postoji još jedno snažno uverenje da je kremacija počela u pravom smislu u kamenom dobu, oko 3000 godina pre nove ere u Evropi i na Bliskom istoku. Veruje se da se u poslednjem kamenom dobu proširila po severnoj Evropi.
Preseljenje na Britanska ostrva u bronzanom dobu (2500 do 1000 p.n.e.), kremacija je polako postala popularna u Španiji i Portugalu, a kasnije se razvila u Mađarskoj i Severnoj Irskoj.
Načini sahranjivanja kroz vreme i kulture
Različite kulture su pokazale različite preferencije, počev od starih Egipćana koji su zabranjivali kremaciju, Vavilonaca koji su balzamovali tela, pa sve do ranih Persijanaca koji su praktikovali kremaciju, da bi je kasnije zabranili Zoroastrijanci.
Feničani su praktikovali i kremaciju i sahranu, Grci su praktikovali inhumaciju tj. sahranjivanje, a kasnije i inhumaciju i kremaciju sve u zavisnosti od ere i oblasti.
Poznato je da Rimljani praktikuju i jedno i drugo, a kremacija se kod njih generalno povezivala sa vojnim počastima. Kremacija je potpuno nestala iz Evrope do 5. veka.
Kremacija se praktikovala i u staroj Grčkoj i u Rimu. Ciceron, rimski filozof, rekao je da je inhumacija bila arhaični obred u Rimu, dok su najpoštovaniji građani, viši slojevi društva i članovi carskih porodica bili kremirani.
Hinduizam i kremacija
Treba napomenuti da su i hinduizam i džainizam praktikovali kremaciju, ali ne na isti način. Civilizacija u dolini Inda je doživela pojavu kremacije sa pojavom takozvanog groblja „H“ oko 1900. pre nove ere i oko zapadnog regiona Pendžaba (koji se trenutno nalazi u Indiji i Pakistanu).
Ovo groblje se nalazilo u „oblasti H“ u Harapi i predstavljalo je jednu od tri kulturne faze koje su se razvile u eri lokalizacije civilizacije doline Inda. U tom periodu kremaciju su povezivali sa žrtvovanjem vatre i ljudskim žrtvovanjem.
Srednji vek
U srednjem veku kremacija je bila zabranjena zakonom, kažnjavana je smrću i korišćena kao kazna za jeretike.
Kasnije su je prihvatili isključivo zbog straha od širenja zaraznih bolesti, posebno kuge, kao i nakon bitaka gde je bio veliki broj umrlih, pa je kremacija tj. spaljivanje bila najlakši i najbezbedniji način da se tela sahrane.
Praksa kremacije nastavljena je u modernom dobu. O tome svedoči i činjenica da su tela 12 muškaraca osuđenih za ratne zločine na suđenju u Nirnbergu kremirana umesto da budu vraćena porodicama, čak su odložena na tajnu lokaciju bez ikakvog obeležja. U Japanu je pak dozvoljeno podizanje spomen zgrade za posmrtne ostatke pogubljenih ratnih zločinaca.
Moderna era
Kremacija u modernoj eri naišla je na podršku hirurga kraljice Viktorije, ser Henrija Tompsona, koji je 1874. godine osnovao Društvo za kremaciju Velike Britanije.
Krematorijum je tada izgrađen iz nekoliko delova – 1878. u Vokingu, Engleska i Gota i u Nemačkoj, na severu.
Ovakav način sahranjivanja širio se i dalje po svetu.
Godine 1886. održano je deset kremacija i krematorijumi su otvoreni u Mančesteru 1892., Glazgovu 1895. i Liverpulu 1896.
Donošenjem Zakona o kremaciji iz 1902. godine postojali su proceduralni zahtevi koji su se morali poštovati pre kremacije. Jedan od društvenih faktora koji je uticao na rasprostranjenu praksu kremacije bio je porast stanovništva industrijskih gradova i većih gradova, pri čemu groblja nisu mogla da se nose sa povećanjem broja mrtvih. Sahranjivanje leševa blizu površine zemlje smatrano je potencijalnim zdravstvenim rizikom, a sa idejama napretka i kreativnosti, čak su u nekoliko gradova osnovana društva koja su promovisala kremaciju.
Prihvatanje kremacije u moderno doba dovelo je do izgradnje peći za sagorevanje tela.
Razvoj novih tehnologija
Prvi krematorijum je ličio na crkvenu zgradu s kraja devetnaestog i početkom dvadesetog veka. Od tada je došlo do velikog tehnološkog napretka u krematorijumima.
„Vruće ognjište“ koje je nastalo ranih 1980-ih omogućava da se dno mašine zagreje od vrućih gasova ispod ognjišta, što omogućava mašini da održi višu temperaturu čime štedi gas i smanjuje uticaj zagađenja na životnu sredinu.
Danas postoje krematorijumi koji su potpuno automatizovani sa PLC (programabilnim logičkim kontrolerom) ekranima osetljivim na dodir na koje se pre „početka“ rada mora uneti težina i ime pokojnika. Postoje i krematorijumi koji koriste TNG kao primarno gorivo.
Na prostoru bivše Jugoslavije prve inicijative za legalizaciju kremacije i gradnju krematorijuma datiraju iz prve polovine 20. veka, ali nisu urodile plodom sve do posle drugog svetskog rata kada su u formalno ateističkoj Drugoj Jugoslaviji sagrađeni prvi krematorijumi.
Danas kremacija više nije tabu tema i sve češći je način sahranjivanja i zbrinjavanja posmrtnih ostataka.
Pepeo kremiranih posmrtnih ostataka se može dati rođacima umrlog lica tek nakon pribavljanja dokaza u pisanoj formi o obezbeđivanju grobnog mesta za smeštaj urne.
Drnda International – pogrebno preduzeće sa tradicijom dugom više od dve decenije je uvek sa vama, pružaju vam sve vrste pogrebnih usluga i dostupni su 24 časa, sedam dana u nedelji.
